Biện pháp phòng trừ kiến trên vườn cà phê

Được viết: 19-10-2015 15:41

 KKiến là côn trùng thuộc họ Formicidae, bộ cánh màng Hymenoptera. Các loài trong họ này có tính xã hội cao, có khả năng sống thành tập đoàn lớn có tới hàng triệu con. Nhiều tập đoàn kiến còn có thể lan tràn trên một khu vực đất rất rộng, hình thành nên các siêu tập đoàn. Các tập đoàn kiến đôi khi được coi là các siêu cơ quan vì chúng hoạt động như một thực thể duy nhất.

Trên vườn cà phê có nhiều loài kiến sống và làm tổ như kiến vàng (Oecophylla smaragdina), kiến đen (Dolichoderus thoracicus), kiến lửa đỏ (Solenopsis invicta), kiến lửa nhỏ (Wasmannia auropunctata),…. Đa số các loài kiến là những thiên địch có ích trong vườn cà phê (thiên địch của các loài sâu đục thân, mọt đục cành, ve sầu, các loại rầy rệp, …). Tuy nhiên cũng có loài gây hại trực tiếp như hút nhựa cây, cắn rách lá, na đất lên cây xây tổ làm ảnh hưởng đến sinh trưởng, phát triển và năng suất cà phê, kiến còn là vật trung gian giúp các loại rệp có thể lan truyền, phát tán từ cây này sang cây khác. Trong mùa thu hoạch, kiến còn gây khó khăn cho người trực tiếp thu hái.

Đối với bà con canh tác cà phê trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng thường chỉ chú trọng tới kiến trong mùa thu hoạch bởi vì nó gây khó khăn cho người trực tiếp thu hái như tiết ra chất thải làm cay mắt, kiến cắn gây đau rát, ngứa ngáy khó chịu. Một số bà con nông dân sử dụng biện pháp dùng bình thuốc diệt muỗi nhỏ (hoạt chất Cypermethrin) xịt trực tiếp vào ổ để diệt kiến trong lúc thu hoạch. Một số khác thì áp dụng biện pháp làm bẫy bã để diệt kiến bằng thuốc có hoạt chất Fipronil.

Hiện nay, hoạt chất Fipronil chưa được đăng ký sử dụng để phòng trừ kiến, đồng thời vùng cà phê tại một số huyện có trồng xen với cây chè nên không được khuyến cáo sử dụng hoạt chất này để diệt kiến vì sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến vùng nguyên liệu chè.

Để phòng trừ kiến hiệu quả Chi cục BVTV Lâm Đồng hướng dẫn áp dụng các biện pháp sau:

Vệ sinh vườn sạch sẽ, dọn sạch các cành cây khô, cỏ rác trong vườn để không cho kiến có nơi ẩn náu.

Để diệt kiến có thể dùng thuốc xịt muỗi với quy mô vườn nhỏ, nếu nơi có diện tích lớn thì cần thiết phải làm bã mồi diệt kiến hiệu quả và rẻ tiền.

Việc sử dụng các loại bã mồi để thu hút và tiêu diệt kiến đang được khuyến khích ứng dụng rộng rãi, hạn chế dùng thuốc BVTV phun trực tiếp lên cây nhằm bảo vệ môi trường và dư lượng thuốc tồn lưu trong sản phẩm lúc thu hoạch. Nên dùng thuốc xua đuổi hơn là tiêu diệt kiến.

Có thể sử dụng hàn the (borac, natri tetraborat - được xem là thuốc trừ sâu thiên nhiên) trộn với bơ đậu phộng hoặc mật ong, kiến sẽ mang thức ăn vào tổ cho cả đàn cùng ăn và sẽ tiêu diệt cả đàn kiến.

Trường hợp khi mật độ kiến xuất hiện cao và gây hại nhiều trên cây cà phê trong vườn thì dùng thuốc chuyên dụng đăng ký trong dang mục thuốc được phép sử dụng gốc Alpha - Cypermethrin (Alpha 10SC, Motox 2.5EC liều lượng 0,8 – 1,2 lít/ha), Cypermethrin (Tungrin 5EC, sử dụng với liều lượng 1,8 – 2 lít/ha) để phun diệt kiến.

Chú ý không nên sử dụng bã và thuốc thường xuyên để diệt kiến vì các loài kiến có ích sẽ đến ăn và bị tiêu diệt, dễ làm phát sinh các loài sâu hại trên vườn cà phê. Chỉ nên phun thuốc những cây có kiến và không được phun thuốc trước thu hoạch 14 ngày.

                                                                                                                           Vy Thế Vũ