TÌNH HÌNH SINH VẬT HẠI CÂY TRỒNG

Tuần 48 (Từ ngày 18/12/2023 - 24/12/2023)

I. TÌN  H HÌNH THỜI TIẾT  VÀ CÂY TRỒNG 

1. Thời gian

Tuần qua, thời tiết trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng ngày nắng, chiều và đêm có mưa rải rác; nhiệt độ trung bình 18 – 27⁰C, cao nhất 30 – 34⁰C, thấp nhất 13,1 – 17⁰C; độ ẩm không khí 80 – 86%, lượng mưa 10,3 –24mm, tổng số giờ nắng 35,3 – 49h.     

2. Cây trồng và giai đoạn sinh trưởng

a) Cây lúa

b) Cây trồng khác

II. Nhận xét tình hình SVGH trong kỳ

1. Cây lúa:

- Bệnh khô vằn gây hại 92ha tại Đạ Tẻh (giảm 8ha so với kỳ trước), TLH 16 – 25%.

- Bệnh đạo ôn cổ bông gây hại 22ha tại Đạ Tẻh (giảm 6ha so với kỳ trước), TLH 4 – 7%.

- Các đối tượng khác như bọ trĩ, bệnh đen lép hạt, đạo ôn lá, ngộ độc phèn,… gây hại nhẹ rải rác.

2. Cây ngô: Sâu keo mùa thu gây hại 26,4ha tại Đơn Dương, Đức Trọng (nhiễm nặng 1ha), giảm 6,7ha so với kỳ trước, mật độ 2 – 9 con/m².

3. Cây cà phê:

- Bọ xít muỗi gây hại 2.059,3ha cà phê chè tại Lạc Dương, Đà Lạt (tăng 191,6ha so với kỳ trước), TLH 17,5 – 25,1%.

- Bệnh rỉ sắt gây hại nhẹ 3.782,8ha tại Lạc Dương, Đam Rông, Bảo Lâm, TP Đà Lạt, Bảo Lộc, Lâm Hà (tăng 280,8ha so với kỳ trước), TLH 20,9 – 21,2%.

- Bệnh khô cành gây hại 2.659,3ha tại hầu hết các huyện trồng cà phê (tăng 9,8ha so với kỳ trước), TLH 16,6 – 25%.

- Mọt đục cành, rệp các loại, bệnh nấm hồng, vàng lá … chủ yếu gây hại nhẹ.

4. Cây chè:

- Bọ xít muỗi gây hại 2.625,5ha tại Bảo Lâm, Bảo Lộc, Di Linh (tăng 40ha so với kỳ trước), TLH 5 – 16,7%.

- Bệnh thối búp gây hại 320ha tại Bảo Lâm (tăng 10ha so với kỳ trước), TLH 5,2 – 5,4%.

- Các đối tượng: rầy xanh, bọ cánh tơ, … chủ yếu gây hại ở mức nhẹ.

5. Cây điều:

- Bọ xít muỗi gây hại 3.093,9ha tại 3 huyện phía Nam (tăng 39ha so với kỳ trước), TLH 6 – 20%.

- Bệnh thán thư gây hại 2.853,9ha tại Đạ Huoai, Đạ Tẻh, Cát Tiên, Đam Rông (tăng 12ha so với kỳ trước), TLH 6 – 19,8%.

6. Cây dâu tằm: Tuyến trùng ít biến động so với kỳ trước, gây hại 575,3ha tại Đạ Huoai, Đạ Tẻh, Lâm Hà (99,8ha nhiễm nặng), TLH 12,9 – 33,3%.

7. Cây sầu riêng: Bệnh xì mủ, vàng lá thối rễ ít biến động so với kỳ trước, gây hại 2.727,8ha tại Đạ Tẻh, Đạ Huoai (612,2ha nhiễm nặng), TLH 13 – 50%.

8. Cây rau, hoa:

Cà chua:

- Bệnh xoăn lá virus biến động nhẹ so với kỳ trước, gây hại 125,9ha tại Đơn Dương, Đức Trọng (12,8ha nhiễm nặng), TLH 8,3 – 26,6%.

- Bệnh mốc sương biến động nhẹ so với kỳ trước, gây hại 65,4ha tại Đơn Dương, Đức Trọng (5ha nhiễm nặng), TLH 8,3 – 23,3%.

Rau họ thập tự:

- Sâu tơ biến động nhẹ so với kỳ trước, gây hại 554ha tại Lạc Dương, Đà Lạt, Đơn Dương, Đức Trọng, mật độ từ 6 – 26con/m².

- Bệnh sưng rễ gây hại 285ha tại Lạc Dương, Đức Trọng, Đơn Dương, Đà Lạt (giảm 8,9ha so với kỳ trước), TLH 3,8 – 6,7%.

Hoa cúc: Bệnh sọc thân virus biến động nhẹ so với kỳ trước, gây hại 13ha tại Đà Lạt, TLH 6,1 – 8,7%.

9. Cây trồng khác: Cây cao su, chanh leo, cà rốt, dâu tây, hoa hồng,… sâu bệnh chủ yếu gây hại nhẹ.

III. Dự báo SVGH và đề xuất biện pháp chỉ đạo phòng trừ

1. Dự báo SVGH chủ yếu trong kỳ tới

- Cây lúa: Chú ý phòng trừ bệnh đạo ôn cổ bông, khô vằn, lem lép hạt gây hại lúa Mùa cuối vụ tại Đạ Tẻh.

- Cây cà phê: Bọ xít muỗi có xu hướng tăng nhẹ trên cà phê chè. Rệp sáp, bệnh khô cành, rỉ sắt, vàng lá gây hại rải rác cà phê giai đoạn thu hoạch và sau thu hoạch.

- Cây điều: Hiện nay cây điều đang ra chồi - ra hoa. Thời tiết có sương mù vào sáng sớm, bọ xít muỗi, bệnh thán thư có khả năng tăng nhẹ.

- Cây sầu riêng: Bệnh xì mủ, vàng lá thối rễ, mọt đục thân, cành tiếp tục lây lan và gây hại mạnh tại các huyện Đạ Huoai, Đạ Tẻh.

- Cây rau: Thời tiết đang bước sang mùa khô. Chú ý phòng trừ ruồi đục lá, bọ phấn, bệnh mốc sương, xoăn lá virus, đốm đen gây hại trên rau họ cà; trên rau họ thập tự chú ý sâu tơ, bọ nhảy.

 - Cây hoa: Bệnh rỉ sắt, virus sọc thân, ruồi hại lá gây hại rải rác trên hoa cúc; trên hoa hồng chú ý nhện đỏ, bệnh đốm đen, phấn trắng.

- Dâu tằm: Bệnh tuyến trùng tiếp tục gây hại tại 3 huyện phía Nam và Lâm Hà.

2. Đề xuất biện pháp chỉ đạo phòng trừ SVGH chủ yếu trong kỳ tới

Để chủ động trong công tác phòng trừ sâu bệnh hại một số cây trồng chủ lực trên địa bàn toàn tỉnh. Đề nghị TTNN các huyện, thành phố hướng dẫn bà con nông dân thực hiện một số biện pháp kỹ thuật sau:

2.1. Cây lúa

Hiện nay các địa phương đang thu hoạch vụ Mùa và xuống giống vụ Đông Xuân sớm. Chủ động khuyến cáo và hướng dẫn nông dân thực hiện tốt biện pháp vệ sinh đồng ruộng, cày vùi gốc rạ, thu lượm OBV trước khi xuống giống, đẩy mạnh áp dụng các biện pháp quản lý dịch hại tổng hợp (IPM), chăm sóc, bón phân cân đối để cây lúa sinh trưởng phát triển tốt tăng khả năng chống chịu sâu bệnh. Đối với lúa Mùa giai đoạn trỗ chín chú ý phòng trừ bệnh đạo ôn cổ bông, khô vằn, lem lép hạt để đảm bảo năng suất thu hoạch. Tiếp tục tăng cường chỉ đạo sản xuất và phòng trừ dịch hại vụ Đông Xuân theo văn bản số 2584/SNN-TTBVTV ngày 17/10/2023 của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thông tỉnh Lâm Đồng.

2.2. Cây sầu riêng

- Bệnh xì mù, vàng lá thối rễ: Hiện nay bệnh xì mủ, vàng lá thối rễ tiếp tục gây hại mạnh trên địa bàn huyện Đạ Huoai. Đối với các diện tích nhiễm bệnh khuyến cáo người dân ngưng sử dụng phân bón vô cơ, cắt tỉa các cành bị hại nặng, bôi keo liền sẹo, khơi thông các bồn rãnh thoát nước tránh đọng nước trên vườn và xung quanh gốc cây. Kết hợp cạo và quét thuốc, tưới gốc và phun lên thân lá từ 2-3 lần cách nhau 10-15 ngày tùy áp lực của bệnh và điều kiện thời tiết hoặc tiêm trực tiếp vào thân cây (áp dụng đối với thân có đường kính 15cm trở lên, tiêm 3 lần mỗi lần cách nhau 15 ngày) bằng các thuốc:  Agrifos400, Mataxyl 500WP, Aliette 800WG, Ridomil Gold 68WG,…

- Mọt đục thân, cành: Cần tuyên truyền, hướng dẫn nông dân thường xuyên kiểm tra, cắt tỉa cành, vệ sinh vườn. Những cành bị mọt hại nặng nên cắt bỏ và thu gom đốt tiêu hủy (chú ý phải cắt bỏ đồng loạt) để hạn chế mọt lây lan. Nếu mọt gây hại gốc cây hoặc thân chính nên cạo sạch vết bị mọt hại dùng thuốc BVTV quét lên bề mặt vết đục kết hợp phun lên toàn bộ thân cành cây để phòng trừ. Hiện tại Danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng trên sầu riêng chưa có thuốc đăng ký phòng trừ mọt đục thân, cành có thể tham khảo sử dụng hoạt chất Abamectin hoặc Spirotetramat để phòng trừ (Abamectin là một trong những hoạt chất đã được đăng ký trong danh mục phòng trừ mọt đục cành trên cây cà phê và được phép sử dụng trên sầu riêng).

 2.3. Cây cà phê

Cà phê đang giai đoạn cuối vụ thu hoạch, hướng dẫn nông dân tỉa bỏ cành khô, cành sâu bệnh, vệ sinh vườn, bón phân sau khi kết thúc thu hoạch kết hợp theo dõi và phòng trừ sâu bệnh kịp thời giúp cho cà phê nhanh phục hồi chuẩn bị cho vụ ra hoa đậu quả niên vụ 2024.

2.4. Rau, hoa

Thời tiết đã chuyển sang mùa khô, nhiệt độ thấp, trời rét về chiều và đêm. Cần tăng cường chăm sóc, tưới nước, bón phân cân đối để tăng sức chống chịu cho cây trồng. Ngoài ra chủ động phòng trừ các đối tượng: sâu tơ, bọ nhảy, bệnh sưng rễ, cháy lá/rau họ thập tự; ruồi đục lá, bọ phấn, bệnh xoăn lá virus, mốc sương, đốm lá/cây rau họ cà; nhện đỏ, bọ trĩ/hoa cúc, hoa hồng.

2.5. Dâu tằm

Các địa phương cần chủ động theo dõi, tuyên truyền, hướng dẫn nông dân phòng trừ tuyến trùng theo văn bản số 549/TTBVTV-BVTV ngày 11/8/2023 của Chi cục Trồng trọt & BVTV Lâm Đồng về việc bổ sung quy trình tạm thời phòng trừ tổng hợp tuyến trùng hại dâu tằm. Có thể sử dụng các loại thuốc BVTV như: Tiêu tuyến trùng 18EC, Sincocin 0.56SL+ Agrispon 0.56SL, Tervigo 020SC, Stop 5SL, phòng trừ ở thời điểm ngay sau khi kết thúc các đợt thu hoạch lá để không ảnh hưởng đến tằm. Ngoài ra chú ý theo dõi phòng trừ bệnh rỉ sắt, phấn trắng, rầy rệp.

2.6 Cây điều

Cây điều đang thời kỳ ra chồi lá non, ra hoa, đậu quả. Đây là thời kỳ cây điều mẫn cảm với các đối tượng bọ xít muỗi, bệnh thán thư, sâu đục ngọn nhất là trong điều kiện mưa trái mùa, cần chú ý theo dõi sự lây lan gây hại của các đối tượng trên và hướng dẫn nông dân phòng trừ kịp thời để bảo vệ tốt năng suất điều niên vụ 2023 -2024 theo văn bản chỉ đạo số 2903/SNN-TTBVTV ngày 16/11/2023 của Sở Nông nghiệp & PTNT Lâm Đồng về việc chủ động phòng chống sâu bệnh hại điều, sầu riêng giai đoạn ra hoa đậu quả niên vụ 2023-2024./.